Znajduje tu zastosowanie reguła, w myśl której ustalenie roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości należy czynić z uwzględnieniem stawek rynkowych. Biorąc pod Posiadacz samoistny będący w złej wierze zobowiązany jest do zapłaty wynagrodzenia przez cały okres bezumownego władania nieruchomością (art. 225 natomiast posiadacz samoistny w dobrej wierze ma obowiązek zapłaty wynagrodzenia dopiero od chwili, w której dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie nieruchomości (art. 224 § 2 W procedurze Postępowanie w sprawie z powództwa o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, P. Wiśniewski wskazuje, że obowiązek zapłaty wynagrodzenia rodzi przy tym sam fakt korzystania z nieruchomości bez tytułu prawnego, a nieistotne jest czy okoliczność ta jest zawiniona przez posiadacza samoistnego bądź czy właściciel poniósł w związku z tym szkodę. Zobowiązanym do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości może być w szczególności: – jeden z jej współwłaścicieli, jeżeli korzysta z nieruchomości wspólnej z naruszeniem art. 206 tj. w sposób wyłączający jej współposiadanie. – dotychczasowy współwłaściciel, który po uprawomocnieniu się postanowienia o zniesienie współwłasności korzysta z nieruchomości przyznanej przez sąd innemu współwłaścicielowi, chociażby w postanowieniu tym odroczony został termin wydania nieruchomości. pozew o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości Żądanie pozwu, którego przedmiotem jest wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, powinno zawierać: – określenie kwoty pieniężnej, której zasądzenia na swoją rzecz domaga się powód, – wskazanie w uzasadnieniu pozwu okresu, którego dotyczy żądanie; wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy jest świadczeniem podzielnym, a okres korzystania z rzeczy ma bezpośredni wpływ na jego wysokość; dopuszczalne jest przy tym osobne dochodzenie roszczeń za różne okresy; wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy można domagać się jednak tylko za okres zamknięty, a więc nie jest możliwe żądanie zasądzenia świadczeń na przyszłość, albowiem nie jest to roszczenie o świadczenia powtarzające się; dopuszczalne jest przy tym dochodzenie roszczenia także, gdy nie nastąpiło jeszcze wydanie nieruchomości. zgłaszanie przez pozwanego żądań i wniosków oraz przedstawianie twierdzeń i dowodów na ich poparcie P. Wiśniewski zauważa, że zakres twierdzeń i wniosków dowodowych, które pozwany powinien zgłosić, aby skutecznie obronić się przed wytoczonym powództwem w znacznej mierze zależy od sytuacji faktycznej. W wypadku gdy pozwany nie zaprzecza, że korzysta z nieruchomości powoda, może bronić się zarzutem, że przysługuje mu tytuł prawny do nieruchomości, np. wynikający z umowy (najmu, dzierżawy itp.) czy ograniczonego prawa rzeczowego (użytkowania, służebności itp.). Jeżeli zaś pozwany faktycznie bezumownie korzysta z nieruchomości powoda, może bronić się zarzutem spełnienia świadczenia (w całości lub w części), wykazując, że uiścił należne powodowi wynagrodzenie. Pozwany może również podnieść zarzut przedawnienia. Ponieważ roszczenie o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie ma charakteru okresowego termin przedawnienia wynosi sześć lat (art. 118 z zastrzeżeniem, że w wypadku, gdy nieruchomość została zwrócona roszczenie przedawnia się z upływem roku od dnia zwrotu (art. 229 § 1 W wypadku gdy pozwany korzysta z nieruchomości powoda w sposób odpowiadający służebności przesyłu, może bronić się zarzutem nabycia takiej służebności przez zasiedzenie. W razie złożenia odrębnego wniosku w postępowaniu nieprocesowym o stwierdzenie zasiedzenia służebności konieczne będzie wówczas zawieszenie postępowania z powództwa o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie do czasu prawomocnego zakończenia postępowania nieprocesowego (art. 177 § 1 pkt 1 zgłaszanie przez powoda żądań i wniosków oraz przedstawianie twierdzeń i dowodów na ich poparcie Autor procedury podkreśla, że powód musi przede wszystkim wykazać swoją legitymację czynną. Musi zatem wykazać, że jest właścicielem nieruchomości (ewentualnie jest użytkownikiem wieczystym lub użytkownikiem nieruchomości bądź najemcą lokalu użytkowego). Poza tym powód musi wykazać wysokość należnego mu wynagrodzenia, a więc wysokość rynkowych stawek cen za korzystanie z nieruchomości, w szczególności stawek czynszu najmu bądź dzierżawy. Ponieważ ustalenie wskazanej wysokości czynszu czy dzierżawy wymaga wiedzy specjalnej, powód powinien zgłosić wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego (art. 278 § 1 Dla wykazania przeciętnej wysokości czynszu niewystarczające jest natomiast złożenie opinii sporządzonej na zlecenie powoda, albowiem tzw. prywatne opinie nie mają waloru opinii powołanego przez sąd biegłego. W wypadku, gdy podstawę roszczenia stanowi art. 225 udowodnienia wymaga istnienie złej wiary pozwanego. Domniemywa się bowiem istnienia dobrej wiary (art. 7 Wskazanym domniemaniem prawnym sąd jest związany (art. 234 Okoliczność ta musi być wykazana przez powoda, gdyż to on wywodzi z przypisania pozwanemu złej wiary korzystne dla siebie skutku prawne (art. 6 W pozostałym zakresie celowe dochodzenie swoich praw przez powoda, który wytoczył powództwo o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości, obejmować powinno zwalczanie twierdzeń i dowodów przedstawionych przez pozwanego. Powód zobowiązany jest w szczególności wypowiedzieć się co do twierdzeń pozwanego o okolicznościach faktycznych sprawy (art. 210 § 2 W wypadku nieustosunkowania się przez powoda do twierdzeń pozwanego sąd może uznać fakty podawane przez pozwanego za uznane przez powoda (art. 230 Jeżeli istnieje taka procesowa potrzeba, powód może przedstawić własne twierdzenia i dowody dotyczące okoliczności faktycznych podawanych przez pozwanego. W szczególności powód może zgłaszać dowody mające zaprzeczać faktom, które zostały potwierdzone dowodami złożonymi przez pozwanego. Przykładowo, jeżeli pozwany wykazuje, że ma tytuł prawny do korzystania z nieruchomości, np. wynikający z umowy dzierżawy, powód może dowodzić, iż pozwany utracił ten tytuł prawny, np. z powodu wygaśnięcia stosunku dzierżawy na skutek dokonanego wypowiedzenia. wydanie wyroku Oceniając zasadność powództwa, sąd bada: – legitymację czynną powoda, tj. czy jest właścicielem nieruchomości; – legitymację bierną pozwanego, tj. czy korzystał z nieruchomości powoda jak posiadacz samoistny w okresie wskazanym w pozwie; – jaka jest wysokość należnego powodowi wynagrodzenia, ustalona według rynkowych stawek cen za korzystanie z nieruchomości, w szczególności czynszu najmu bądź dzierżawy; należy przy tym uwzględniać jaki był stan nieruchomości w okresie, za jaki powód żąda wynagrodzenia; składnikiem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie może być VAT; ustalając wysokość wynagrodzenia nie uwzględnia się rzeczywistych strat właściciela i rzeczywistych korzyści odniesionych przez posiadacza. Na wysokość wynagrodzenia może mieć wpływ stopień ograniczenia prawa właściciela do korzystania z rzeczy. oddalenie powództwa w całości Powództwo podlega oddaleniu w całości przykładowo, jeśli: – pozwany w ogóle nie korzystał z nieruchomości powoda, – pozwany spełnił już w całości świadczenie objęte żądaniem pozwu, – podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia okazał się uzasadniony w stosunku do całego dochodzonego pozwem roszczenia, – pozwany miał tytuł prawny do korzystania z nieruchomości powoda, np. był najemcą bądź dzierżawcą, – pozwany korzystał z nieruchomości powoda jako posiadacz samoistny w dobrej wierze, a powód nie wytoczył przeciwko o wydanie nieruchomości. uwzględnienie powództwa w części Powództwo jest zasadne jedynie w części przykładowo, gdy: – wysokość wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości okazała się niższa niż wysokość wskazywana przez powoda, – powodowi należy się wynagrodzenie tylko za część okresu objętego powództwem; np. pozwany korzystał z nieruchomości tylko przez część wskazanego w pozwie okresu; pozwany spełnił już częściowo świadczenie; w zakresie części roszczenia upłynął już termin przedawnienia, a pozwany podniósł taki zarzut. uwzględnienie powództwa w całości Powództwo jest zasadne w całości w wypadku łącznego wystąpienia następujących okoliczności: – pozwany korzystał bezumownie z nieruchomości powoda przez cały okres objęty powództwem, – ustalone wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie jest niższe od kwoty pieniężnej żądanej przez powoda; w wypadku gdy wynagrodzenie takie okazałoby się wyższe, zgodnie z art. 321 § 1 sąd może zasądzić na rzecz powoda jedynie żądaną przez niego sumę, – nie doszło do wygaśnięcia zobowiązania, np. wskutek spełnienia świadczenia, – w stosunku do żadnej części roszczenia nie upłynął termin przedawnienia, bądź pozwany nie podniósł takiego zarzutu. Więcej komentarzy P. Wiśniewskiego dotyczących postępowania o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości znajdziemy we wspomnianej na początku procedurze. Zachęcamy do lektury! Wojciech Kowalski LEX Navigator Prawo Cywilne i Handlowe Na koniec wspomnieć trzeba o ustawowych ograniczeniach możliwości nabycia przez zasiedzenie nieruchomości rolnej, które odnoszą się również do nieruchomości państwowej. Zgodnie z art. 172 par. 3 k.c. nabyć nieruchomość rolną przez zasiedzenie może jedynie rolnik indywidualny w rozumieniu ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o Jakiś czas temu obiecałem wam, że omówię pokrótce problematykę związaną z dochodzeniem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez którą przechodzą np. linie energetyczne, instalacje gazowe czy wodociągowe. Poniżej przedstawiam wam wzór przedsądowego wezwania do wypłaty ów wynagrodzenia. W następnym wpisie opiszę z czym to się wiąże. Pozdrawiam WZÓR PISMA ………………, dnia …………. r. Imię i nazwisko właścicieli działki zgodnie z informacją znajdująca się w Księdze Wieczystej dokładny adres nieruchomości Zakład Energetyczny adres Będąc właścicielem nieruchomości składającej się z …… działek o numerach …, wpisanych odpowiednio do Księgi Wieczystej pod numerem …, położonej w miejscowości ……………, przy ul. ……………, wnoszę o wypłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z przedmiotowej nieruchomości. Na przedmiotowej nieruchomości znajdują się urządzenia przesyłowe w postaci słupów energetycznych a nadto przez nieruchomości przechodzi linia przesyłowa o mocy …. kV, której są Państw właścicielem. Wskazane powyżej urządzenia zajmują łącznie … metrów powierzchni mojej działki. Na wielkość tą składają się łącznie: - długość linii energetycznej przechodzącej przez działki - … metrów - odległość od linii energetycznej do najbliższej drogi - … metrów - szerokość pasa energetycznego dla linii … kV - … metrów - szerokość drogi dojazdowej do pasa energetycznego – 2,5 metra Powyższe urządzenia uniemożliwiają mi prawidłowe i swobodne użytkowanie powyższych działek zgodnie z ich przeznaczeniem budowlanym jak i charakterem rekreacyjnym. Zarówno ……… jak i jego poprzednik nie zawarł ze mną żadnej umowy, na mocy której otrzymywałabym stosowne wynagrodzenie za korzystanie przez ……… z siedzibą w ……… przy ul. ……… z mojej nieruchomości. Z tych też względów, opierając się na przesłankach zawartych w Kodeksie cywilnym ( z 1964 r., Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) oraz posiłkując się zapisami art. 224 oraz 225 przedmiotowego aktu prawnego, żądam od …………… z siedzibą w ………… przy ul. ………………… wypłaty stosownego wynagrodzenia w kwocie ……… złotych (słownie: …………………………) za bezumowne korzystanie z mojej nieruchomości w okresie od ……… roku, to jest w okresie ostatnich 10 lat poprzedzających datę niniejszego pisma. Okres dziesięcioletni określony został w oparciu o art. 117 oraz 118 Kodeksu cywilnego. Kwotę żądanego wynagrodzenia ustalona została na podstawie ogólnie przyjętych zasad wyliczania wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, przez które przebiegają urządzenia przesyłowe, co ostatecznie dało kwotę …………… złotych rocznie, czyli ……………. złotych za okres ostatnich 10 lat. W przypadku jeżeli zgadzają się Państwo na zaproponowane przeze mnie warunki finansowe, proszę o potwierdzenie ów stanowiska w ogólnie przyjętej formie pisemnej. Równocześnie wzywam Państwa do przystąpienia do negocjacji zmierzających do ustalenia wspólnego stanowiska i wysokości przedmiotowego wynagrodzenia oraz zawarcia stosownej umowy. W przypadku nie otrzymania od Państwa pozytywnej odpowiedzi na niniejsze pismo, w nieprzekraczającym terminie … miesięcy od dnia otrzymania niniejszego pisma, wystąpię w celu dochodzenia swoich roszczeń na drogę sądową. Z poważaniem …………………………
Izba Skarbowa w Warszawie IPPB4/4511-1478/15-2/MS VAT w zakresie wypłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości wraz z odsetkami. INTERPRETACJA INDYWIDUALNA Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Orzeczeniem sądu ustanowiono służebność przesyłu dla zakładu wodociągowego, której wartość opiewała na kwotę 203 zł rocznie. Zwróciliśmy się do wodociągów o wypłacenie odszkodowania w kwocie 2030 zł stanowiącej 10-krotną kwotę wynikającą z korzystania z gruntu przesyłowego w latach ubiegłych. Wodociągi nie wyrażają na to zgody. Jakie mamy możliwości uzyskania odszkodowania? Żądanie zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z cudzej nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe Jako właściciel nieruchomości, przez którą przebiega urządzenie przesyłowe (wodociąg), może Pan żądać zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z Pańskiej nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe (art. 224 i 225 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. 1964 r. Nr 16, poz. 93, ze zm., dalej „ Właściciel bowiem może wystąpić wobec przedsiębiorcy, jeżeli na jego nieruchomości już istnieją urządzenia, a ich budowa nie została poprzedzona uzyskaniem odpowiedniej zgody, czy innej formy akceptacji jej właściciela i bez jakiejkolwiek rekompensaty z tego tytułu, co oznacza brak tytułu prawnego do dysponowania nieruchomością. Jest to zatem nic innego jak roszczenie o wypłatę wynagrodzenia stanowiącego odpowiednik należności, które przedsiębiorstwo przesyłowe byłoby zobowiązane uiszczać właścicielowi nieruchomości, gdyby została zawarta umowa czy też zgoda dotycząca wykorzystania jego gruntu. Odszkodowanie to będzie wówczas obejmowało okres do czasu uregulowania stanu prawnego nieruchomości, tj. np. do momentu zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu. Pogląd ten znalazł potwierdzenie w orzeczeniu Sądu Najwyższego, który w uchwale z dnia 17 czerwca 2005 r., III CZP 29/05 uznał, że właścicielowi nieruchomości przysługuje roszczenie o odpowiednie wynagrodzenie za korzystanie z niej przeciwko posiadaczowi służebności w złej wierze, niezależnie od zgłoszenia roszczenia określonego w art. 222 § 2 Roszczenia uzupełniające mogą więc być dochodzone zarówno łącznie z roszczeniem negatoryjnym, jak i niezależnie od takiego roszczenia. Zobacz też: Odszkodowanie za hydrant na działce Umowa z przedsiębiorstwem przesyłowym na ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem Firmy przesyłowe oczywiście starają się ograniczać wysokość wypłacanych kwot. Jednym ze sposobów jest dotarcie do właścicieli nieruchomości, przez które przebiegają ich sieci przesyłu i zaproponowanie umowy ustanowienia służebności za odpowiednim wynagrodzeniem. To w przypadku jej zawarcia, w mniemaniu niektórych przedsiębiorstw, anuluje możliwość ubiegania się o odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości za lata poprzednie (w większości przypadków taka właśnie klauzula jest zawarta w umowie). Przedsiębiorstwa przesyłowe utrzymują się w tym mniemaniu na podstawie wyroku Sądu Najwyższego w sprawie II CSK 504/12. W orzecznictwie zostało bowiem rozstrzygnięte, że spór o należne wynagrodzenie może być podstawą wniosku właściciela nieruchomości o ustanowienie służebności przesyłu. Jeżeli więc właściciel nieruchomości domaga się wynagrodzenia za korzystanie z jego nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe, to powinien dochodzić roszczenia włącznie z wnoszeniem o ustanowienie służebności, a podstawą prawną takiego żądania jest wyraźnie sformułowany art. 305 § 2 in fine Powyższy pogląd jest jednak mylny, albowiem zgodnie z nową linia orzecznictwa (np. wyrok SN z 7 sierpnia 2014 r. sygn. akt II CSK 573/13) bardziej przekonujące jest odmienne zapatrywanie. Wychodzi ono z założenia, że nie można właściciela nieruchomości ograniczać w jego uprawnieniach zawartych w Konstytucji i rozwiniętych w art. 140 ponad to, co przewiduje ustawa. Uprawnienia właściciela do dysponowania jego nieruchomością w zakresie obciążenia jej prawem na rzecz innej osoby Żaden przepis rangi ustawowej ani nie wyłącza uprawnienia właściciela do dysponowania jego nieruchomością w zakresie obciążenia jej prawem na rzecz innej osoby, ani też nie nakłada na niego obowiązku takiego obciążenia w postaci ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego (służebności gruntowej). Na straży praw właściciela stoją roszczenia petytoryjne, których uzupełnieniem są roszczenia przewidziane w art. 224-230 (tutaj art. 224-225). Przepisy te nie zostały wyłączone z posłużenia się nimi na skutek wprowadzenia nowych norm prawnych o służebności przesyłu. Nie zostały również wyłączone przepisy dające możliwość zawarcia między przedsiębiorstwem przesyłowym, a właścicielem nieruchomości umów innych niż o ustanowienie służebności. Chodzi w szczególności o odpłatną umowę najmu lub dzierżawy nieruchomości (części nieruchomości), jak też umowę o nieodpłatne korzystanie z nieruchomości (jej części), oraz również o innego rodzaju umowę, w tym umowę nienazwaną, w treści której w granicach art. 353 można umówić się co do korzystnego w danej sytuacji dla stron sposobu rozliczenia korzystania z nieruchomości, odmiennego od „odpowiedniego wynagrodzenia”. Nie ma potrzeby, aby ze względu na pojawienie się służebności przesyłu ograniczać zainteresowane podmioty w takim ułożeniu ich stosunków prawnych, które uznają za odpowiedni dla siebie. I tak: „Nie ma powodu, aby właścicielowi nieruchomości obciążonej obowiązkiem znoszenia na swojej własności urządzeń przesyłowych, służących wprawdzie interesowi ogólnemu (jak przesył gazu w konkretnej sprawie), ale należących do przedsiębiorstwa przesyłowego, odmawiać wynagrodzenia” – uchwała SN z r. sygn. III CZP 116/09. Wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości przez przedsiębiorstwo przesyłowe A zatem w celu uzyskania odszkodowania oczywiście należałoby skierować do podmiotu, którego własnością są urządzenia przesyłowe, wezwanie, w którym znajdzie się żądanie wypłaty odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Wysokość odszkodowania określa się w oparciu o wysokość czynszu dzierżawnego, jaki właściciel mógłby pobierać za wydzierżawienie zajętej nieruchomości. Przy czym do obliczenia wysokości odszkodowania nie bierze się pod uwagę całej nieruchomości, a jedynie pas na którym właściciel nie może gospodarować z powodu przebiegającego przez niego urządzenia. Ponadto do tego obszaru można doliczyć także drogę dojazdową, która zapewnia dostęp do rur, słupów energetycznych czy innych urządzeń przesyłowych. Przy ustalaniu odszkodowania ważny jest także teren w określonym promieniu od urządzeń, na którym również nie można w pełni korzystać z nieruchomości, np. uprawiając ziemię czy budować domu. Jednym ze sposobów, w jaki można ustalić wysokość czynszu dzierżawnego w danej miejscowości, jest uzyskanie informacji w biurze obrotu nieruchomościami. W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 1991 r. w sprawie III CZP 73/91 wyrażono pogląd „o konieczności stosowania obiektywnego kryterium, jakim jest układ odpowiednich cen rynkowych – stawek za korzystanie z rzeczy danego rodzaju. Sąd Najwyższy dał wyraz temu, że odszkodowanie powinno być proporcjonalne do stopnia ingerencji posiadacza w treść prawa własności powoda, uwzględniać wartość nieruchomości i w takim kontekście oceniać spodziewane korzyści z uszczuplenia prawa własności. Wysokość odszkodowania co do zasady powinna odpowiadać wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby uzyskać z dzierżawy zajętego pod urządzenia gruntu, z uwzględnieniem jednak stopnia ingerencji urządzenia w prawo własności.” Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości (art. 224 § 2, art. 225 kc) określa się jednorazowo za cały miniony okres korzystania z nieruchomości przez posiadacza bez tytułu prawnego (najwięcej to 10 lat bo tyle wynosi przedawnienie). O wysokości należnego wynagrodzenia decydują stawki rynkowe za korzystanie z danego rodzaju rzeczy, w określonych warunkach i czas posiadania rzeczy przez adresata roszczenia (wyrok SN z dn. 7 kwietnia 2000 r., sygn. akt IV CKN 5/2000, wyrok SN z dn. r., sygn. akt II CK 61/2005). W przypadku braku zgody przedsiębiorstwa na wypłatę odszkodowania trzeba zastanowić się nad skierowanie sprawy do sądu. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ W wyroku z 11 stycznia 2016 r. (sygn. akt III SA/Wa 598/15) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie jest naprawieniem

Gdy ktoś bezprawnie i wbrew woli właściciela korzysta z jego nieruchomości, właściciel tej nieruchomości może żądać wydania nieruchomości, zaniechania naruszeń i przywrócenia nieruchomości do poprzedniego stanu, a dodatkowo ubiegać się o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. W zależności od zakresu łamania naszych praw właścicielskich przysługują nam różnego rodzaju uprawnienia, których możemy dochodzić przed sądem. Wyjaśniamy na przykładach, kiedy i jak można zgłosić roszczenie o wydanie nieruchomości bądź roszczenie o zaniechanie naruszeń albo roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Roszczenie o wydanie nieruchomości Roszczenie o wydanie nieruchomości przysługuje nam wówczas, gdy inna osoba korzysta z naszej nieruchomości w taki sposób, że my sami jesteśmy tej możliwości pozbawieni. Podstawą roszczenia jest art. 222 § 1 Kodeksu cywilnego, z którego wynika, że właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego nieruchomością, ażeby nieruchomość została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Jest to tak zwane roszczenie windykacyjne (inaczej wydobywcze), które chroni wyłącznie prawo właściciela do posiadania nieruchomości. Przykładowo można z niego skorzystać w takiej sytuacji: Kowalski miał zaplanowany półroczny pobyt za granicą i w związku z tym zdecydował się wynająć na ten czas swój dom Nowakowi. Umowa najmu przewidywała, że po upływie 6 miesięcy Nowak opuści nieruchomość. Jednak po powrocie Kowalskiego Nowak oświadczył, że nie zamierza się wyprowadzać i dalej będzie zajmował nieruchomość, bo jego zdaniem umowa wciąż obowiązuje. W takiej sytuacji Kowalski może dochodzić przed sądem roszczenia o wydanie nieruchomości. Nie mamy prawa żądać wydania nieruchomości będącej w faktycznym władaniu innej osoby, gdy osoba ta zajmuje ją legalnie, np. na podstawie umowy najmu lub dzierżawy. Wracając do opisanej wyżej przykładowej sytuacji, gdyby Kowalski wrócił do kraju już po 4 miesiącach, nie mógłby od razu zażądać wydania domu. Byłoby to bezpodstawne, gdyż Nowak ma prawo zajmować dom jeszcze przez 2 miesiące, dopóki obowiązuje umowa najmu. Jeśli dojdzie do procesu sądowego, będziemy musieli udowodnić, że jesteśmy właścicielami, a osoba trzecia zajmuje naszą nieruchomość bezprawnie. Przysługuje jej bowiem tzw. domniemanie własności (na podstawie art. 341 i art. 339 Sąd przyjmie więc z góry, że osoba, która posiada nieruchomość i z niej korzysta, ma do tego prawo. Choć brzmi to niepokojąco, to w praktyce nie jest trudno to domniemanie obalić. Wystarczy, że przedstawimy dokumenty, które stwierdzają nabycie własności lub są dowodem na to, że doszło do nabycia. W zależności od konkretnych okoliczności mogą to być: odpis z księgi wieczystej, odpis umowy notarialnej, odpowiednie orzeczenia sądowe lub administracyjne, a także wyciągi z tabel likwidacyjnych, wyrysy z map ewidencyjnych oraz inne dowody przechowywane w składnicach geodezyjnych organów ewidencji gruntów i budynków. Jak wnieść pozew o wydanie nieruchomości lub pozew o zaniechanie naruszeń? Pozew o wydanie nieruchomości lub pozew o zaniechanie naruszeń składamy w sądzie okręgowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Można to zrobić bezpośrednio w biurze podawczym sądu lub listem poleconym, przy czym należy złożyć jeden oryginał pozwu (dla sądu) i tyle odpisów, ilu jest pozwanych. W pozwie określamy wartość przedmiotu sporu, czyli naszej nieruchomości zajętej przez pozwanego. Jest to istotne z uwagi na konieczność uiszczenia wpisu sądowego, który wynosi 5% wartości przedmiotu sporu. Następnie wymieniamy nasze żądania: nakazanie pozwanemu wydania powodowi nieruchomości znajdującej się w jego posiadaniu albo – zależnie od sytuacji - przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń. Należy przy tym jak najdokładniej określić nieruchomość, tj. podać jej rodzaj (np. zabudowana domem jednorodzinnym, niezabudowana, rolna), dokładny adres, numer ewidencyjny, obręb, powierzchnię, numer księgi wieczystej, ewentualne obciążenia (hipoteka, służebność) itp.; zasądzenie od pozwanego kosztów procesu; ewentualnie powołanie świadków lub biegłego. W uzasadnieniu pozwu należy przedstawić: okoliczności, w jakich doszło do przejęcia posiadania nieruchomości przez osobę trzecią albo naruszenia przez nią prawa przysługującego wnoszącemu pozew; stosunek prawny łączący strony (na przykład zakończony najem lub dzierżawa) bądź też brak takiego stosunku (gdy było to samowolne przejęcie posiadania); dowody na próbę polubownego załatwienia sporu (przykładowo wezwanie do wydania nieruchomości lub zaniechania naruszeń) - ma to znaczenie przy dochodzeniu zwrotu kosztów procesu; dowody na to, że nieruchomość jest naszą własnością (wypis z księgi wieczystej, akt notarialny zakupu itp.). Przywrócenie stanu zgodnego z prawem i zaniechanie naruszeń Może się też zdarzyć, że osoba trzecia narusza nasze prawa do nieruchomości, korzystając z niej jedynie w pewnym zakresie i nie uzyskując nad nią pełnego władztwa. Takim naruszeniem będzie na przykład systematyczne przechodzenie lub przejazd przez nasz grunt, wypas bydła na naszym terenie czy też świadome kierowanie na naszą nieruchomość szkodliwych substancji (płynów, ścieków, dymu). Te ostatnie działania zwane są immisjami i w praktyce są najczęstszą przyczyną sporów w stosunkach sąsiedzkich. W takich sytuacjach przysługuje nam tak zwane roszczenie negatoryjne - o przywrócenie stanu zgodnego z prawem lub/i zaniechanie naruszeń. Podstawą roszczenia jest przepis art. 222 § 2 Kodeksu cywilnego. Przywrócenie stanu zgodnego z prawem polega na tym, że osoba trzecia nie może już dalej korzystać z naszej nieruchomości, a gdy jest to niezbędne - jest obowiązana także do jej przywrócenia do stanu poprzedniego. Gdyby przykładowo Nowak postawił wiatę śmietnikową częściowo na działce Kowalskiego, korzystając z tego, że jest ona nieogrodzona i niezabudowana, to Kowalski miałby prawo żądać od Nowaka rozebrania budowli, czyli przywrócenia stanu poprzedniego. Natomiast roszczenie o zaniechanie naruszeń zobowiązuje osobę, przeciwko której je kierujemy, do biernego uszanowania naszego prawa własności nieruchomości. Gdyby zatem Nowak, korzystając z tego, że Kowalski nie pojawia się na swojej posesji i jest ona nieogrodzona, regularnie wypasał na niej krowy i przejeżdżał traktorem na swoje dalej położone pole, to Kowalski mógłby żądać od niego zobowiązania się do niewypasania krów i nieprzejeżdżania przez jego nieruchomość, czyli zaprzestania naruszeń. Zgłaszając do sądu roszczenie negatoryjne, musimy udowodnić - tak jak w przypadku roszczenia windykacyjnego - że jesteśmy właścicielami (użytkownikami wieczystymi) nieruchomości. Natomiast domniemania związane z posiadaniem będą tu działały na naszą korzyść. Roszczenie o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości Jest to dodatkowe narzędzie do walki z bezumownym (bezprawnym) korzystaniem z nieruchomości. Z tego roszczenia można skorzystać w razie problemów z przedsiębiorstwami, które nagminnie stawiają urządzenia przesyłowe mimo braku tytułu prawnego do takiego działania na czyjejś nieruchomości (w postaci na przykład służebności przesyłu). Wynagrodzenia można też żądać od najemcy, który mimo wygaśnięcia umowy najmu nie chce wydać nam nieruchomości, albo od sąsiada, który korzysta z naszego gruntu, nie mając do tego prawa. Podstawą zgłoszenia roszczenia o zapłatę wynagrodzenia są przepisy art. 224 i 225 Kodeksu cywilnego. Jest to roszczenie uzupełniające lub inaczej rozliczeniowe, co oznacza, że możemy go dochodzić niezależnie lub obok żądania wydania nieruchomości, zaprzestania naruszeń i przywrócenia do poprzedniego stanu. Zasadnicze znaczenie ma tu jednak tak zwana dobra bądź zła wiara osoby naruszającej nasze prawa. Za osobę działającą w dobrej wierze uznajemy taką, która ma uzasadnione okolicznościami przekonanie, że służy jej prawo, które faktycznie wykonuje. Jeśli Nowak z wcześniejszych przykładów jest przekonany, że fragment ziemi, na którym pasie krowy i sadzi pomidory, należy do niego, a dodatkowo teren ten jest nieogrodzony, niezabudowany i nikt z niego nie korzysta ani dotychczas się o niego nie upominał, to można przyjąć, że okoliczności uzasadniają jego przekonanie. Natomiast w złej wierze będzie działać osoba, która wie, że włada nieruchomością bezprawnie albo powinna o tym wiedzieć, biorąc pod uwagę oczywiste okoliczności (przy czym te okoliczności podlegają indywidualnej ocenie, uzależnionej od ogólnego stanu wiedzy i doświadczenia posiadacza). Gdyby przykładowo Kowalski poinformował Nowaka, że na jakiś czas wyjeżdża za granicę, a ten – korzystając z okazji – bez zgody Kowalskiego wypasał krowy i uprawiał pomidory na jego działce, to musielibyśmy przyjąć, że Nowak jest w złej wierze. Wie bowiem, że nieruchomość nie należy do niej, a mimo to korzysta z niej bez zgody właściciela. Dlaczego tak ważna jest kwestia dobrej bądź złej wiary? Ponieważ posiadacz będący w dobrej wierze nie jest zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z cudzej nieruchomości i nie ma też obowiązku zwrotu pobranych pożytków. W stosunku do takiej osoby przysługują nam jedynie roszczenia podstawowe: windykacyjne i negatoryjne. Sytuacja ulega jednak zmianie w momencie, gdy osoba korzystająca z naszej nieruchomości - nawet w dobrej wierze - dowie się, że wytoczyliśmy przeciwko niej powództwo windykacyjne lub negatoryjne. Jeśli wówczas nie zaprzestanie naruszeń, to od tego momentu będziemy się mogli domagać wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości oraz odszkodowania z tytułu zużycia, pogorszenia lub utraty rzeczy. Będzie nam też przysługiwało roszczenie o zwrot pobranych i niezużytych pożytków oraz o zapłatę wartości pożytków zużytych (na przykład zwrot płodów rolnych lub ich równowartości). Posiadacz w złej wierze obowiązany jest również zwrócić wartość pożytków, których z powodu złej gospodarki nie uzyskał, oraz jest odpowiedzialny za pogorszenie i utratę rzeczy, chyba że rzecz uległaby pogorszeniu lub utracie także wtedy, gdyby znajdowała się w posiadaniu uprawnionego. Jak wnieść pozew o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości? Pozew o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości składamy w sądzie okręgowym właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Można to zrobić bezpośrednio w biurze podawczym sądu lub listem poleconym, przy czym należy złożyć jeden oryginał pozwu (dla sądu) i tyle odpisów, ilu jest pozwanych. W pozwie określamy wartość przedmiotu sporu, czyli naszej nieruchomości zajętej przez pozwanego (wpis sądowy wynosi 5% podanej kwoty). Następnie określamy nasze żądania: zasądzenie od pozwanego określonej kwoty wynagrodzenia z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, ewentualnie przeprowadzenie rozprawy również pod nieobecność powoda, przeprowadzenie wskazanych we wniosku dowodów, w tym dowodu z zeznań świadków. W uzasadnieniu pozwu należy przedstawić: okoliczności, w jakich doszło do bezumownego korzystania z nieruchomości przez pozwanego; stosunek prawny łączący strony bądź też brak takiego stosunku (gdy było to samowolne przejęcie posiadania); dowody na próbę polubownego załatwienia sporu; dowody na to, że nieruchomość jest naszą własnością (wypis z księgi wieczystej, akt notarialny zakupu itp.).

Pisma urzędowe Status: Aktualne 0114-KDIP1-2.4012.301.2019.3.IG - Opodatkowanie podatkiem VAT opłaty za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Przeskocz do treści strony Wolters Kluwer - powrót do strony głównej Opcja Dostępność CYTATWszystkim właścicielom gruntów należą się odszkodowania za bezumowne zajęcie terenu pod sieci energetyczne, w zakresie, w jakim obniżają one funkcjonalność i wartość Stawki za służebność są oczywiście wyższe przy działkach budowlanych i mniejsze prze gruntach rolnych. Występuje tutaj jeszcze kwestia pasa ochronnego pod liniami wysokiego napięcia. Sądy nie zawsze przyznają rekompensaty za utrudnienia w korzystaniu z tych części działek - mówi Agnieszka Marcinkowska, z Kancelarii Odszkodowawczej W każdym razie można żądać odszkodowania tylko za dziesięć lat przed dniem wytoczenia powództwa przeciwko zakładowi energetycznemu, gdyż w tym zakresie obowiązuje właśnie taki okres przedawnienia roszczeń. Podstawą prawną takiego żądania jest art. 225 kodeksu cywilnego - wyjaśnia dr Piotr Lewandowski, ekspert w dziedzinie prawa podobnej sprawie wypowiadał się już Sąd Najwyższy. Uznał, że w razie bezumownego korzystania z cudzego gruntu, zakład energetyczny zajmuje go prawie jak właściciel, czyli samoistny posiadacz z art. 225 W dodatku działa on w złej wierze, o czym może świadczyć brak umowy uprawniającej go do zajmowania gruntu. Dlatego musi on zwrócić właścicielowi gruntu nie tylko wartość zbiorów, których ten nie uzyskał, ale również jest odpowiedzialny za pogorszenie gruntu. Ponadto jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy (wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2004 r., sygn. akt II CK 32/03).CYTATWedług dr Dagmary Skupień, adwokata z Łodzi, dochodzenie roszczeń należy rozpocząć od pisma skierowanego do przedsiębiorstwa użytkującego urządzenie, w którym właściciel gruntu precyzuje swoje żądania. W razie pozytywnej odpowiedzi zakładu energetycznego można zawrzeć z nim stosowną umowę. Jej zdaniem, dopiero w przypadku odmowy uznania roszczeń właściciela nieruchomości, konieczne jest wystąpienie z powództwem do na drogę sądową wiąże się co do zasady z koniecznością uiszczenia wpisu sądowego (ok. 8 proc. wartości przedmiotu sporu). Tak więc w przypadku osób, którym zawadza na działce jeden lub dwa słupy, może okazać się to zupełnie nieopłacalne, tym bardziej że wcześniej należy opłacić rzeczoznawcę, który zrobi specjalną ekspertyzę w sprawie wysokości odszkodowania. Warto jest też skorzystać z pomocy adwokata lub radcy WYLICZYĆ ODSZKODOWANIEPrzez działkę budowlaną przechodzi linia 15 kV (średnie napięcie). Długość linii na terenie działki wynosi ok. 100 m. Odległość do najbliższej drogi wynosi 150 m (najkrótsza trasa od linii energetycznej do drogi). Wyliczenia: 100 m x 4m = 400 m2 - obszar pasa energetycznego (szerokość pasa energetycznego przy 15 kV wynosi od 3 m do 4 m, dla linii 110 kV, 220 kV i 400 kV wynosi od 9 do 15 m) 150 x 2,5 m = 375 m2 - obszar drogi dojazdowej do pasa energetycznego (szerokość drogi zawsze wynosi 2,5 m) Razem: 775 ustalenie ceny miesięcznej służebności danego gruntu - opinia rzeczoznawcy. Ponieważ jest to działka budowlana, przyjmujemy 2 zł/m2. Przy cenie 2 zł/m2 w naszym przykładzie otrzymujemy 1550 PLN/m-c. Kwota za dziesięcioletnią służebność to 186 000 zł.* chodzi tutaj o przypadek bezumownego postawienia linii energetycznej na działce budowlanej; odszkodowanie uwzględnia także teren, który zajmuje pas energetycznyGazeta PrawnaW związku z powyższym należałoby:- zebrać niezbędne dokumenty ( odpis aktu własności użytkowania gruntu oraz mapę z naniesionymi liniami przemysłowymi, oraz dokument sporządzony przez rzeczoznawcę majątkowego, w którym zostanie określona wysokość poniesionych strat);- dołączyć je do wniosku o polubowne wypłacenie odszkodowanie skierowanego do ZE;(wniosek zwięzły z określeniem konkretnych żądań).- można zaznaczyć w owym wniosku, iż w przypadku odmowy lub kwestionowania wysokości odszkodowania zostanie skierowany pozew do sądu rejonowego. W zależności od odpowiedzi Zakładu Energetycznego należy postąpić jak wyżej w cytacie - przystąpić do podpisania umowy lub złożyć pozew do treści wniosku ( nie zdziwię się jeśli ktoś go skrytykuje bądź uzna za niewłaściwy ale wtedy przynajmniej będzie wiadomo jak dokładnie ma wyglądać ;-) )CYTAT[center:3af7f2c20d]W n i o s e k[/center:3af7f2c20d] Na podstawie art. 255 kodeksu cywilnego wnoszę o wypłacenie odszkodowania w wysokości .................za zajmowanie gruntu bez uprawniającej do tego umowy , części działki o powierzchni .......................... zajętej pod sieć energetyczną przy ul. ..............................Nr .... w .............................................. .W przypadku odmowy lub zakwestionowania wysokości odszkodowania zostanie skierowany pozew do sądu rejonowego................ . Bezumowne korzystanie z cudzej własności i wypłacone w związku z tym świadczenia pieniężne wywołują wiele konsekwencji podatkowych. Wynagrodzenia i odszkodowania otrzymane przez właściciela w związku z następstwami korzystania z ruchomości i nieruchomości bez podstawy prawnej mogą podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Wynagrodzenie za korzystanie z nieruchomości należy się właścicielowi w przypadku, kiedy oddał ją innej osobie w najem lub dzierżawę. Z kolei za bezumowne korzystanie z nieruchomości przysługuje mu odszkodowanie odpowiadające rynkowej stawce czynszowej. W jakich sytuacjach właściciel może się domagać wynagrodzenia? Jakie skutki podatkowe powoduje odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości? Wyjaśniamy poniżej. Kiedy przysługuje odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości? Zgodnie z art. 224 § 2 Kodeksu cywilnego (kc) od chwili, w której „samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez jego winy. Obowiązany jest również zwrócić pobrane od powyższej chwili pożytki, których nie zużył, jak również uiścić wartość tych, które zużył”. Takie same obowiązki względem właściciela ciążą na posiadaczu działającym w złej wierze. Oznacza to, że obok roszczeń windykacyjnych, właściciel może dochodzić od podmiotu, który korzystał z nieruchomości również wynagrodzenia z tego tytułu. Kiedy następuje przedawnienie roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości? Co do zasady roszczenie to ulega przedawnieniu z upływem ogólnego 10-letniego terminu przedawnienia. Inaczej będzie w przypadku wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości, którą właściciel wykorzystuje do prowadzenia działalności gospodarczej. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 maja 2017 roku (sygn. akt III CZP 5/17) wskazał, iż „roszczenie osób fizycznych – wspólników spółki cywilnej, którzy na nieruchomości wchodzącej w skład ich majątku wspólnego prowadzą hotel, o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z tej nieruchomości w związku z przebiegiem przez nią gazociągu należącego do przedsiębiorcy przesyłowego przedawnia się w terminie trzech lat”. Do przedmiotowego roszczenia ma zastosowanie 3-letni termin przedawnienia z uwagi na jego związek z prowadzoną przez dany podmiot działalnością gospodarczą. W ocenie Sądu Najwyższego konieczność tolerowania stanu rzeczy, ograniczającego korzystanie w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej z nieruchomości wspólnej w pełnym zakresie ich właścicielskich uprawnień prowadzi do uznania, że dochodzone roszczenie pozostaje w funkcjonalnym związku z prowadzoną przez wspólników spółki cywilnej działalnością Sądu Najwyższego z dnia 12 maja 2017 roku (sygn. akt III CZP 5/17)„Związek roszczenia z działalnością gospodarczą polega przede wszystkim na tym, że roszczenie łączy się zazwyczaj z czynnościami prawnymi dokonywanymi w toku prowadzenia tej działalności gospodarczej; jak podnosi się jednak w literaturze, nie musi to być związek bezpośredni i nie należy go zawężać do czynności ściśle związanych z aktywnością podmiotu gospodarczego. Poza tym wskazuje się, że roszczenia wynikające z czynności umożliwiających samo prowadzenie działalności gospodarczej (np. najem, dzierżawa pomieszczeń, zakup maszyn i urządzeń) także należy wiązać z prowadzeniem działalności gospodarczej”. Przykład 1. Spółka „ Gościniec” Sp. z o. o. prowadzi działalność hotelarską. Na nieruchomości będącej własnością spółki, w części na której znajduje się hotel, bez zgody spółki, właściciele sąsiedniej działki urządzili parking, utwardzając jej nawierzchnię. W związku z tym, że bezumowne korzystanie dotyczy nieruchomości, która służy właścicielowi do prowadzenia działalności gospodarczej, okres przedawnienia wynosi 3 lata. Oznacza to, że spółka może żądać od sąsiadów wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości za 3 lata wstecz (od dnia wniesienia pozwu). Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości - jak ustalić wysokość? W orzecznictwie dominuje pogląd, zgodnie z którym, o wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy decydują rynkowe stawki czynszowe oraz czas trwania tego stanu rzeczy. (por. wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2000 roku, sygn. akt IV CKN 5/2000, wyrok SN z dn. 15 września 2005 roku, sygn. akt II CK 61/2005). Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 10 lipca 1984 roku (III CZP 20/84) mającej moc zasady prawnej, stwierdził, iż „wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkaniowego przez najemcę, który utracił tytuł prawny do dalszego zajmowania lokalu lub przez innego użytkownika lokalu bez tytułu, powinno odpowiadać należnościom za najem danego lokalu; nie wyłącza to odpowiedzialności najemcy lub innego użytkownika za szkodę na zasadach ogólnych”. Czy otrzymane odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest opodatkowane podatkiem dochodowym? Podstawą opodatkowania w podatku dochodowym jest dochód, przez który należy rozumieć przychód (przysporzenie majątkowe) pomniejszony o koszty uzyskania przychodu i inne odliczenia od dochodu. Ustawa o PIT nie wskazuje wprost, czy wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z rzeczy stanowi dochód będący podstawą opodatkowania bądź podlegający zwolnieniu. W art. 12 ust. 1 ustawy o PIT zawarto katalog przysporzeń, które uznawane są za przychód. Do źródeł przychodu należą w szczególności otrzymane pieniądze i wartości pieniężne. Z powyższego wynika, iż otrzymane odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości jako wartość pieniężna stanowi przychód właściciela nieruchomości. W ustawie o PIT odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie zostało wprost wymienione jako przychód wolny od opodatkowania. Jednakże wspomniana ustawa przewiduje zwolnienie podatkowe odszkodowań otrzymanych na podstawie wyroku lub ugody sądowej. Należy zatem odpowiedzieć na pytanie, czy zasądzone i otrzymane wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości będzie zwolnione podatku? Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT wolne od podatku są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku, lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień: otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Z treści przywołanego przepisu wynika, iż do zastosowania zwolnienia konieczne jest spełnienie następujących warunków: otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem innym niż wynikające z przepisów ustaw lub wydanych do nich aktów wykonawczych, musi zostać otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej oraz nie może dotyczyć sytuacji objętych wyłączeniem z jego dyspozycji, czyli otrzymane świadczenie nie może być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem otrzymanym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, dotyczącym korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody. Zagadnienie to było przedmiotem interpretacji podatkowej. W ocenie organu podatkowego, zawartej w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 28 października 2014 roku (nr IPPB1/415-960/14-2/AM), przyznana kwota nie stanowi odszkodowania, lecz jest to taki sam przychód, jaki uzyskałby podatnik, gdyby np. zawarła umowę dzierżawy. Stanowisko to podzielił również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 czerwca 2018 roku (II FSK 1544/16), stwierdzając, iż „kwoty uzyskane z tytułu wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy w świetle przepisów prawa cywilnego nie mogą zatem być uznane za odszkodowanie. W świetle przepisów Kodeksu cywilnego, przysługujące na mocy art. 224 § 2 i art. 225 tej ustawy, od samoistnego posiadacza wynagrodzenie, nie jest naprawieniem szkody wyrządzonej właścicielowi lecz zapłatą za korzystanie z jego rzeczy, którą posiadacz musiałby uiścić właścicielowi, gdyby jego posiadanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej”. Czy odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest opodatkowane podatkiem VAT? Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają w szczególności odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (Polski). Za usługę opodatkowaną podatkiem VAT nie uznaje się czynności, które nie były przedmiotem umowy. W związku z tym wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie może być utożsamiane z należnością za wykonanie Izby Skarbowej w Poznaniu Ośrodek Zamiejscowy w Pile z dnia 22 grudnia 2006 roku (P1-P-443/0007/06/Z)„żeby uznać daną czynność za opodatkowaną, pomiędzy stronami umowy musi istnieć wzajemny stosunek zobowiązaniowy oznaczający, że jeden podmiot, w zamian za wynagrodzenie, zobowiązany jest do spełnienia na rzecz innego podmiotu określonego świadczenia. Nie podlegają, w związku z tym, opodatkowaniu czynności, które następują wbrew woli świadczeniodawcy, poza przypadkami wyraźnie w ustawie wskazanymi (np. przeniesienie z nakazu władzy publicznej - pkt 1 ustawy)”. Jak wynika z powyższego, właściciel za korzystanie z nieruchomości bez jego zgody może żądać od posiadacza odszkodowania odpowiadającego rynkowej stawce czynszowej. Należy jednak pamiętać, że od uzyskanej z tego tytułu kwoty pieniężnej, należy zapłacić podatek dochodowy. Odszkodowanie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie jest natomiast opodatkowane podatkiem VAT. Przykład 2. Spółka „Gościniec” Sp. z o. o. prowadzi działalność hotelarską. Na nieruchomości będącej własnością spółki, w części na której znajduje się hotel, bez zgody spółki, właściciele sąsiedniej działki urządzili parking, utwardzając jej nawierzchnię. Sąd zasądził na rzecz spółki wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości w wysokości 10 000 zł. Właściciele dobrowolnie nie wykonali zobowiązania. Egzekucja okazała się bezskuteczna. W tej sytuacji spółka nie uzyskała dochodu, ponieważ nie otrzymała zasądzonego odszkodowania. Brak jest zatem podstawy do naliczenia podatku dochodowego i VAT.
Potrącenie wierzytelności o zwrot sumy rat z wierzytelnością banku o zwrot kwoty wypłaconego kredytu. Mając na uwadze treść uchwał Sądu Najwyższego (z dnia 16.02.2021 r., III CZP 11/20 oraz z dnia 7.05.2021 r., III CZP 6/21) obu stronom nieważnej umowy kredytu przysługują odrębne roszczenia o zwrot wzajemnie wypłaconych kwot. Tekst p. Anety Stabryły pt. "Miliardy za słupy na działce" zawiera bardzo cenne informacje dla osób starających się o odszkodowanie za bezumowne korzystanie z własności przez firmy energetyczne. Zabrakło w nim jednak pełnego wyjaśnienia sytuacji - a w takiej jest chyba większość właścicieli nieruchomości - gdy zakład energetyczny uzyska w sądzie zasiedzenie prawa służebności, a do księgi wieczystej wpisane zostanie prawo służebności przesyłu. Czy, pomimo takiej sytuacji, właściciel gruntu może nadal domagać się od np. zakładu energetycznego czynszu dzierżawnego (oczywiście już bez prawa odszkodowania)? Kolejne pytanie dotyczy sposobu ustalania szerokości pasa np. pod siecią energetyczną. Czy jest ona określana na podstawie norm technicznych dla linii przesyłowych (strefa ochronna?), czy też może być zaczerpnięta z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego? Dookreślenia wymaga chyba również sytuacja, gdy grunt pod linią energetyczną użytkowany jest wyłącznie rolniczo, a więc przebiegające nad nim linie nie mają - pozornie - negatywnego wpływu na sposób zagospodarowania działki. Czy w takiej sytuacji właściciel również ma prawo ubiegania się o odszkodowanie i ustanowienie prawa służebności? Sądzę również, że wszystkich czytelników "Rzeczpospolitej" ucieszyłoby zamieszczenie wzorów podstawowych pism do dochodzenia odszkodowania, domagania się przebudowy infrastruktury i ustanowienia czynszu dzierżawego. Prawdopodobnie zdecydowana większość właścicieli nieruchomości będzie domagać się swoich praw bez pośrednictwa kancelarii prawnych. Paweł Wira Odpowiedź Autorki: Dziękuję za pytania. Na dwa z nich znajdzie Pan odpowiedź w tekście, ale dla rozwiania wszelkich niejasności odpowiadam na wszystkie. Odpowiedź na pytanie pierwsze: Niestety, gdy dojdzie do zasiedzenia prawa służebności i zakład wpisze ten fakt do księgi wieczystej działki, nic już nie można zrobić. Właściciele działek, na których wybudowano rury gazowe, wodociągowe albo słupy lub przeciągnięto nad ziemią linie energetyczne, nie mają szans na odszkodowanie, jeśli minęło już 30 lat. Jedyna szansa, że - jak napisałam w tekście - działka, której sprawa dotyczy, była przez jakiś czas w posiadaniu skarbu państwa. Wówczas zakład energetyczny, gazowy lub wodociągowy może zaliczyć sobie do okresu zasiedzenia tylko połowę tego czasu. Może więc okazać się, że 30 lat jeszcze nie upłynęło i wówczas warto bezzwłocznie skierować do zakładu pismo przedprocesowe o odszkodowanie i o zaprzestanie dalszego korzystania z działki, np. z prośbą o przebudowę infrastruktury. Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ Odpowiedź na pytanie drugie: Szerokość pasa energetycznego przy linii średniego napięcia, czyli od 15 kV do 30 kV zawsze wynosi od 3 m do 4 m, dla linii wysokiego napięcia: 110 kV, 220 kV i 400 kV wynosi od 9 do 15 m. Szerokość drogi dojazdowej do pasa energetycznego zawsze wynosi 2,5 m Starając się o odszkodowanie warto również zapoznać się z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, który właśnie z uwagi na urządzenia przesyłowe może w sposób istotny ograniczać linię zabudowy naszej działki. Taka okoliczność będzie dodatkowym atutem przy staraniu się o należne odszkodowanie, bo przy wyliczaniu odszkodowania warto uwzględnić ten teren. Przykład obliczenia odszkodowania dla działki, przez którą biegnie linia średniego napięcia 15 kV: Założenia: Długość linii na terenie działki wynosi 100 m. Odległość od linii energetycznej do najbliższej drogi wynosi 10 m. Szerokość pasa energetycznego przy 15 kV wynosi od 3 m do 4 m. Szerokość drogi dojazdowej do pasa energetycznego wynosi 2,5 m Obliczenia: obszar pasa energetycznego: 100 m2 x 4m = 400 m2. obszar drogi dojazdowej do pasa energetycznego: 10m x 2,5 m = 25 m2 - Razem: 425 m2. Ile wyniesie odszkodowanie za służebność na takim gruncie? W wielkim uproszczeniu niektórzy zakładają, że czynsz dzierżawny za metr działki wynosi ok. 10 proc. ceny metra kw. Jednak może to być wielkość myląca, bo stawki bywają znacznie niższe. Dla przykładu rzeczoznawcy w średniej wielkości mieście, przy obliczaniu wysokości odszkodowania przyjmują kwotę 2-3 zł za metr kwadratowy działki budowlanej. W naszym przykładzie byłoby to więc 425x2=850. Za rok użytkowania wychodziłoby więc 10,2 tys. zł a za dziesięć lat odszkodowanie wyniosłoby 102 tys. zł. Obliczenie dla gruntu rolnego wygląda trochę inaczej. To wzór, jaki biegli wykorzystali do oszacowania wysokości stawki rocznej wynagrodzenia za korzystanie z gruntu w związku z budową odcinka wodociągu wiejskiego: D = W x R D – poszukiwana wysokość stawki czynszu wynagrodzenia możliwego do uzyskania z tytułu wydzierżawienia 1m2 nieruchomości przez okres 1 roku. W – rynkowa wartość 1 mkw gruntów rolnych R – właściwa dla analizowanego rynku stopa kapitalizacji wykorzystywana do szacowania wartości nieruchomości w podejściu dochodowym. W przypadku gruntu rolnego odszkodowanie zostanie oszacowane jako iloczyn powierzchni gruntu zajętego przez słupy, rury lub linie i stawki czynszu za 1mkw z tytułu rocznej dzierżawy. Najpewniej jednak ta stawka zostanie przez biegłego pomniejszona w zależności od tego, na ile urządzenie energetyczne ogranicza rolnikowi użytkowanie pola i wpływa na utratę plonów. Odpowiedź na trzecie pytanie: Absolutnie tak. Właściciel pola, na którym nie ma słupa, ale biegną nad nim linie też może domagać się odszkodowania i zaprzestania dalszego korzystania ze służebności. Przecież, choć nie ma słupa, właściciel pola, również musi umożliwić zakładowi dostęp do linii np. na czas ich naprawy wskutek awarii itp. Mało tego, obszar pod liniami nawet dla rolnika jest mniej wartościowy. Rozmawiałam z rolnikiem, który hoduje owce. Zwierzęta zupełnie omijają trawę pod liniami wysokiego napięcia, które biegną nad działką. W innych miejscach działki, trawa jest wyjedzona, ale pod liniami, nietknięta. Odszkodowanie za służebność na ziemi rolnej będzie oczywiście niższe niż w przypadku ziemi budowlanej, bo niższa jest jej wartość, a więc także możliwy do osiągnięcia dochód z dzierżawy, który brany jest pod uwagę przy obliczaniu odszkodowania. Przy obliczaniu odszkodowania za służebność ziemi rolnej biegli biorą pod uwagę w jaki sposób urządzenie ogranicza właścicielowi uprawę ziemi i wpływa na utratę plonów. Właściciel takiej ziemi także ma prawo żądać likwidacji linii, czyli zaprzestania przez zakład dalszego użytkowania linii np. poprzez jej przebudowę. Czyniąc zadość prośbie Czytelnika zamieszczamy · wzór przedprocesowego wezwania do usunięcia urządzeń naruszających prawo własności i zapłatę odszkodowania (pdf; 91 kb) · wzór pozwu o ochronę własności i zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z gruntu. (pdf; 77 kb) Autorem obu wzorów jest Kancelaria Adwokacka w Szczytnie

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF . Możesz go edytować i wykorzystać ponownie . Wypełnij wzór. Inne możliwe nazwy dokumentu: Przedsądowe wezwanie do zapłaty, Wezwanie do uiszczenia długu, Wezwanie do spełnienia świadczenia, Powiadomienie o długu, Powiadomienie o wymagalności długu. Kraj: Polska.

Michał KoralewskiData publikacji: Data aktualizacji: ocen 4/5 na podstawie 46 głosówCzym jest bezumowne korzystanie z nieruchomości? Na czym polega i jak właściciel może dochodzić odszkodowania? Sprawdź. Z lektury tego artykułu dowiesz się: na czym polega bezumowne korzystanie z nieruchomości jak dochodzić wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości jak powinien zostać skonstruowany pozew o odszkodowanie Bezumowne korzystanie z nieruchomości - na czym polega? Bezumowne korzystanie z nieruchomości wiąże się najczęściej z jej użytkowaniem bez posiadania właściwej podstawy prawnej dla takiego postępowania. Czyli mówiąc wprost, gdy stron nie wiąże żadna umowa (np. najem). Tego typu sytuacja może zaistnieć mimo, że inna osoba jest właścicielem lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości. W jakich sytuacjach zazwyczaj dochodzi do bezumownego korzystania z nieruchomości? Oto najczęstsze przypadki: dotychczasowy najemca lub dzierżawca nie opuszcza nieruchomości pomimo wygaśnięcia umowy najmu bądź dzierżawy, osoba nieuprawniona zajmuje cudzą nieruchomość świadomie w złej wierze, dzieje się tak na przykład w przypadku zasiedzenia, osoba nieuprawniona zajmuje nieruchomość nie wiedząc, że nie przysługuje jej tytuł prawny, na przykład umowa sprzedaży jest nieważna albo bezskuteczna, korzystający nie jest spadkobiercą, gdyż sporządzono testament, zajęcie nieruchomości przez przedsiębiorstwa lokujące na terenie nieruchomości sieci infrastruktury technicznej. Niejednokrotnie w poprzednich latach zdarzało się, że przedsiębiorstwa przesyłowe umieszczając na obszarze danej nieruchomości elementy sieci gazowych, energetycznych, wodociągowych nie ubiegały się o formalne uprawomocnienie takiego działania. Instalacja tego typu urządzeń odbywała się zwykle za ustną zgodą właściciela. Dochodziło również do sytuacji, w których zajęcie nieruchomości odbywało się nawet mimo sprzeciwu właściciela. Tego typu stan wynikał z niejasnych przepisów, które w należyty sposób regulowałyby kwestie korzystania z nieruchomości dla podobnych celów. Przez długi czas właściciele nie zdawali sobie sprawy z tego, że pojawiły się możliwości zgłaszania roszczenia z tego tytułu. Innymi słowy, z bezumownym korzystaniem z nieruchomości mamy do czynienia w każdej sytuacji, w której osoba władająca faktycznie nieruchomością nie ma do niej prawa wynikającego czy to z własności, użytkowania wieczystego, ograniczonych praw rzeczowych (np. użytkowanie, służebność) bądź praw obligacyjnych (np. najem, dzierżawa, użyczenie, dożywocie). Bezumowne korzystanie z nieruchomości – wynagrodzenie Fakt braku umowy z właścicielem nieruchomości nie oznacza, iż jej posiadacz może korzystać z nieruchomości bezpłatnie. Wysokość wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości obliczana jest na bazie czynszów dzierżawnych, dla nieruchomości podobnych. Istotą takiego działania jest chęć określenia utraconych pożytków jakie właściciel mógłby uzyskać z dzierżawy podobnego obszaru gruntu. Na etapie wyceny ważnym punktem jest zidentyfikowanie konkretnego obszaru, który jest obciążony z tytułu użytkowania go na potrzeby sieci przesyłowej. Ważna jest również ingerencja elementów infrastruktury w możliwość swobodnego zagospodarowania nieruchomości. Szczególnie, w przypadku infrastruktury napowietrznej (sieci energetyczne) zdarza się, że korzystanie z nieruchomości w pobliżu elementów infrastruktury jest niemożliwe. Oznacza to, że obecność infrastruktury w bezpośredni sposób narusza sposób egzekwowania prawa własności. Kolejnym istotnym czynnikiem, który wpłynie na wysokość wynagrodzenia jest przeznaczenie nieruchomości. Przeznaczenie stanowi bowiem atrybut w bezpośredni sposób determinujący wartość nieruchomości. Ograniczenie prawa korzystania z nieruchomości będzie wycenione na znacznie wyższym poziomie w przypadku terenów mieszkaniowych (pod zabudowę) niż w sytuacji, gdy korzystanie obejmuje obszary nieużytków. W przypadku sporu sądowego wysokość odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości ustalana będzie w oparciu o opinię biegłego sądowego. Jak dochodzić wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości? Osoba korzystająca z nieruchomości bez tytułu prawnego najczęściej nie jest skora do dobrowolnej zapłaty odszkodowania. Niemniej każda sytuacja jest inna, dlatego powinniśmy rozważyć każdą z możliwych opcji: zwrócenie się do korzystającego o zawarcie umowy (np. najmu, dzierżawy) oraz dobrowolną zapłatę odszkodowania za czas bezumownego korzystania z nieruchomości, wystosowanie wezwania do zapłaty, skierowanie sprawy do mediacji albo podjęcie rokowań celem zawarcia ugody, wystosowanie pozwu o zapłatę odszkodowania. Pamiętajmy, że jeżeli zamierzamy wystąpić na drogę postępowania sądowego, przed złożeniem pozwu powinniśmy najpierw wezwać drugą stronę do dobrowolnego spełnienia świadczenia. Pozew o odszkodowanie - co powinno się w nim znaleźć? Pozew jest pismem procesowym inicjującym postępowanie cywilne. Dlatego też ustawodawca przewidział szereg wymogów formalnych. W pozwie powinny się zatem znaleźć następujące dane i informacje: oznaczenie sądu, do którego jest skierowane – pozew wnosimy do sądu rejonowego, jeżeli wysokość dochodzonego odszkodowania nie przekracza zł, gdy przekracza do sądu okręgowego. Pozew należy skierować do sądu, w którego okręgu zamieszkuje albo ma siedzibę pozwany, imiona i nazwiska lub nazwy stron, ich przedstawicieli ustawowych i pełnomocników, a także PESEL, bądź NIP albo numer KRS powoda, oznaczenie rodzaju pisma – czyli słowo „pozew”, treść naszego żądania – czyli wniosek o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda wskazanej kwoty pieniężnej tytułem odszkodowania, oznaczenie daty wymagalności roszczenia – czyli od kiedy pozwany zobowiązany jest do zapłaty poszczególnych kwot składających się na roszczenie objęte pozwem, informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia, wskazanie faktów i dowodów na ich poparcie – w tym przypadku powód powinien wykazać okoliczności uzasadniające jego żądanie, o czym niżej, odpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika, wymienienie załączników – należy załączyć dowody, potwierdzenie wykonania opłaty sądowej oraz odpis pozwu wraz z załącznikami. Pozew podlega opłacie sądowej, jest ona zależna od wartości odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości dochodzonego w danej sprawie i wynosi: do 500 złotych – opłata w kwocie 30 złotych, ponad 500 złotych do 1500 złotych - opłata w kwocie 100 złotych, ponad 1500 złotych do 4000 złotych - opłata w kwocie 200 złotych, ponad 4000 złotych do 7500 złotych - opłata w kwocie 400 złotych, ponad 7500 złotych do 10 000 złotych - opłata w kwocie 500 złotych, ponad 10 000 złotych do 15 000 złotych - opłata w kwocie 750 złotych, ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych - opłata w kwocie 1000 złotych, ponad 20 000 złotych - 5% tej wartości, nie więcej jednak niż 200 000 złotych. Co powinien wykazać powód? Jak już była o tym mowa wyżej, powód w pozwie zobowiązany jest do uzasadnienia zasadności swojego roszczenia. Powinien on zatem udowodnić: fakt bezumownego korzystania z nieruchomości oraz okres, w którym ma on miejsce – np. zdjęciami, zeznaniami świadków, jeżeli strony uprzednio łączyła umowa albo pozwany dysponował tytułem prawnym do nieruchomości – dowody, że uprawnienia te wygasły, np. poprzez załączenie wypowiedzenia umowy najmu, bądź umowy zawartej na czas oznaczony, który już upłynął, sposób obliczenia odszkodowania – np. prywatna opinia rzeczoznawcy, koniecznie w pozwie należy zawrzeć wniosek o powołanie biegłego sądowego do wyliczenia tej kwoty. W przypadku bowiem zakwestionowania kwoty podanej w pozwie przez pozwanego, będzie to jedyny sposób udowodnienia wysokości roszczenia, fakt wezwania pozwanego do dobrowolnej zapłaty albo prowadzenia rokowań lub mediacji. Jak może bronić się pozwany? Pozwany może przeciwstawić roszczeniu powoda kilka ważkich argumentów. Do najważniejszych z nich należeć będą: posiadanie tytułu prawnego do nieruchomości – np. wykazanie, że wypowiedzenie umowy nie było skuteczne, albo iż doszło do jej przedłużenia, uregulowanie należności objętej pozwem – tu dowodami będą potwierdzenia przelewów albo pokwitowanie wręczenia gotówki, przedawnienie roszczenia o zapłatę odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Roszczenie osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej przedawniać się będzie z upływem 6 lat, zaś przedsiębiorcy z upływem 3 lat od końca roku, w którym powstało prawo do odszkodowania, zasiedzenie nieruchomości – jeżeli posiadacza w złej wierze (mający świadomość braku tytułu prawnego do nieruchomości) korzysta z niej, jak właściciel, przez okres 30 lat, nabędzie on własność nieruchomości w drodze zasiedzenia. Okres zasiedzenia dla osoby w dobrej wierze (takiej, która sądzi że posiada legalny tytuł własności danej nieruchomości) wynosi zaś 20 lat. Bezumowne korzystanie z nieruchomości – podsumowanie Bezumowne korzystanie z nieruchomości jest stanem faktycznym, w którym posiadacz nieruchomości nie ma do niej żadnego prawa. Innymi słowy zajmuje ją nielegalnie. Stan taki może powstać na skutek wygaśnięcia dotychczasowej umowy, jej braku, bądź stwierdzenia nieważności. Każdy z posiadaczy nieruchomości, od chwili gdy dowiedział się o bezumownym korzystaniu z niej, zobligowany jest do zapłaty odszkodowania jej właścicielowi. Odszkodowanie takie powinno odpowiadać rynkowym stawkom za korzystanie z danej nieruchomości w sposób, w jaki czyni to jej nielegalny posiadacz. Jeżeli, mimo wezwania, nie zapłaci on dobrowolnie odszkodowania za bezumowne korzystanie z nieruchomości, właścicielowi pozostaje dochodzenie zapłaty na drodze w Google NewsArtykuły powiązane:Małe mieszkaniePoradyRemonty i wykończenia

Bezumowne korzystanie z nieruchomości. Kontynuując cykl artykułów o tematyce prawnej poniżej temat, który najczęściej pojawiał się w mailach do redakcji i kancelarii. Odszkodowania za bezprawne korzystanie z nieruchomości przez podmioty gospodarcze – pisze adwokat Justyna Dominiak. Właściciele gruntów coraz częściej kierują

W przedmiotowej sprawie powodowie po ostatecznym sprecyzowaniu swego stanowiska domagali się między innymi zasądzenia od pozwanej Spółki Akcyjnej kwoty wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu. Żądana kwota stanowiła odszkodowanie za bezumowne korzystanie przez pozwaną z nieruchomości powodów przez okres 12 lat oraz za spadek wartości handlowej tej nieruchomości. 1. Powództwo było częściowo zasadne 2. Istnienie dobrej wiary nie tworzy służebności przesyłu 3. Sąd nie uwzględnił zarzutu przedawnienia 4. Apelacja pozwanej 5. Wyrok Sądu Apelacyjnego 6. Istnienie dobrej wiary to za mało 7. Nie doszło do przedawnienia roszczenia Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu, a nadto podniosła zarzut Okręgowy:zasądził od pozwanej na rzecz powodów solidarnie kwotę zł wraz z ustawowymi odsetkami,oddalił powództwo w pozostałym zakresie,nie obciążył powodów kosztami Okręgowy ustalił między innymi, że od 5 listopada 2003r. powodowie są współwłaścicielami na zasadzie ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości. W sprawie nie było przedmiotem sporu, że na opisanej działce znajdują się dwa kable energetyczne 6 kV będące własnością pozwanej, przeprowadzone przez nieruchomość w związku z budową pompowni i stacji uzdatniania linie kablowe, na stałe wyłączone spod napięcia w dniu 15 stycznia 2016r., zostały wybudowane na podstawie decyzji Urzędu Miejskiego Wydziału Urbanistyki, Architektury i Nadzoru Budowlanego. Sąd Okręgowy ustalił też, że w związku z awariami wskazanych kabli pozwana podejmowała na nieruchomości powodów prace naprawcze, uzyskując ich zgodę na czasowe zajęcie działki i wypłacając stosowne odszkodowanie, albo też uzyskując zezwolenie na dostęp do nieruchomości w trybie administracyjnym. W oparciu o opinie biegłych Sąd Okręgowy ustalił wysokość wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania przez pozwaną z było częściowo zasadneW oparciu o powyższe okoliczności Sąd Okręgowy uznał, że powództwo jest częściowo zasadne w świetle § 2 w związku z Wskazał, że po myśli powołanych przepisów samoistny posiadacz w złej wierze jest zobowiązany względem właściciela między innymi do wynagrodzenia za korzystanie z jego rzeczy. Ocena dobrej wiary posiadacza oparta jest natomiast na domniemaniu dobrej wiary wynikającym z art. 7 Momentem miarodajnym do wspomnianej oceny jest stan z chwili wejścia w posiadanie rzeczy. W dobrej wierze jest posiadacz, który ma uzasadnione okolicznościami przekonanie, że przysługuje mu prawo, które faktycznie wykonuje. Wskazał, że dobrą wiarę wyłącza nie tylko pozytywna wiadomość o braku uprawnienia, ale i brak wiadomości spowodowany również Sąd utrwalony w judykaturze pogląd, że przedsiębiorstwo np. energetyczne, a w rozpoznawanej sprawie spółka węglowa, które nie legitymuje się uprawnieniem do ingerowania w sferę cudzej własności nieruchomości dla bieżącego utrzymania urządzeń przesyłowych, korzysta z tej nieruchomości w złej wierze i zobowiązane jest do świadczenia właścicielowi wynagrodzenia na podstawie art. 225 Powyższe jest rezultatem tego, że władztwo przedsiębiorstwa eksploatującego urządzenia przesyłowe odpowiada władztwu wynikającemu z prawa służebności. To pozwala uznać je za posiadacza służebności, do którego na podstawie art. 352 § 2 stosuje się odpowiednio przepisy o posiadaniu rzeczy, w tym art. 224 § 2 oraz art. 225 dobrej wiary nie tworzy służebności przesyłuPodkreślił też, że nawet istnienie dobrej wiary w chwili stawiania urządzeń przesyłowych nie prowadzi do powstania po stronie przedsiębiorstwa energetycznego prawa do korzystania z nieruchomości skutecznego wobec każdoczesnego jej właściciela, odpowiadającego treści służebności przesyłu. To oznacza brak tytułu prawnego do dalszego ingerowania w sferę cudzej własności. Dobrą wiarę korzystającego wyłącza bowiem ujawnienie przez właściciela nieruchomości takich okoliczności, które powinny wzbudzać poważne wątpliwości korzystającego, że nie przysługuje mu prawo do swobodnego korzystania z nieruchomości w dotychczasowym te rozważania do niniejszej sprawy Sąd Okręgowy stwierdził, że przez cały okres wskazany w pozwie pozwana była posiadaczem nieruchomości w złej wierze. Fakt, iż od poprzedników prawnych uzyskała zgodę na przeprowadzenie linii energetycznych 6 kW nie zmienia charakteru tego posiadana. Wręcz przeciwnie, świadczy o tym, że miała świadomość, iż korzysta z cudzego gruntu nie posiadając żadnego tytułu prawnego. Jeśli natomiast idzie o wysokość odszkodowania, stwierdził, że w tej materii decydujące znaczenie ma wynagrodzenie rynkowe, jakie nieuprawniony posiadacz musiałby zapłacić za korzystanie z danego rodzaju rzeczy przez czas trwania władztwa, gdyby było oparte na tytule prawnym. Wskaźniki rynkowe stanowiły również podstawę do ustalenia wysokości kwoty, jaka ostatecznie została zasądzona na rzecz nie uwzględnił zarzutu przedawnieniaW pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone jako niezasadne. Sąd Okręgowy nie uwzględnił podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia. Żądanie pozwu, wniesionego w dniu 21 kwietnia 2009r., obejmowało okres od 5 listopada 2003r. do 30 lipca 2015r. O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie uznając, że w sprawie wystąpił szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za odstąpieniem od zasady odpowiedzialności za wynik sporu – przez nieruchomość powodów przebiegają obecnie już nieczynne linie energetyczne należące do pozwanej, które niewątpliwie miały wpływy na sposób korzystania przez nich z nieruchomości, w związku z awariami kabli energetycznych pozwana w celu ich usunięcia kilkakrotnie zajmowała nieruchomość uznał, że mogli oni mieć subiektywne przekonanie o zasadności swoich roszczeń, zaś rozstrzygnięcie sprawy wymagało przeprowadzenia dowodów z opinii biegłych sądowych, a nawet biegli rzeczoznawcy majątkowi przedstawili różną metodologię wyliczenia dochodzonego wynagrodzenia. Za takim rozstrzygnięciem przemawiał w ocenie Sądu Okręgowego także fakt korzystania pozwaną z nieruchomości powodów przez wiele lat w zasadzie za niewielkim pozwanejW apelacji od powyższego wyroku w części, w jakiej powództwo zostało uwzględnione, pozwana zarzuciła naruszenie prawa materialnego a to: 1 § 1 poprzez uznanie, ze roszczenie powodów nie uległo przedawnieniu; w sytuacji, gdy od zdarzenia wywołującego szkodę, to jest posadowienia kabli upłynął okres ponad 10 lat; zaś od dowiedzenia się przez powodów o tym fakcie (2001r.) do chwili wniesienia powództwa upłynął okres ponad trzech lat, § 2 w związku z i poprzez uznanie, ze pozwana jako posiadacz zależny w złej wierze jest zobowiązana do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości powodów w sytuacji, gdy uzyskała zgodę ich poprzedników prawnych na posadowienia zarzuciła również naruszenie prawa procesowego, to jest: § 1 polegające na przekroczeniu granicy swobodnej oceny dowodów poprzez przyjęcie, że poprzednicy prawni powodów nie wyrazili zgody na posadowienie kabli energetycznych na przedmiotowej nieruchomości, choć okoliczności odmienne wynikają z wydanego pozwolenia na rozbudowę pompowni wody posadzkowej wraz z rurociągiem i kablami zasilającymi oraz i poprzez odmowę rozstrzygnięcia o kosztach procesu stosownie do wyniku domagali się oddalenia apelacji i zasądzenia od pozwanej kosztów postępowania Sądu ApelacyjnegoSąd Apelacyjny orzekł, iż apelacja nie może odnieść faktyczne poczynione przez Sąd Okręgowy są prawidłowe. Znajdują w pełni oparcie w zgromadzonych dowodach. Te wbrew podnoszonym zarzutom poddano ocenie spełniającej kryteria z § 1 Sąd Apelacyjny akceptuje w pełni te ustalenia i bez zbędnego powtarzania czyni je aprobatę zasługuje również przedstawiona przez Sąd Okręgowy ocena roszczenia powodów, które właściwie oceniono na gruncie prawa materialnego. Zgodzić się trzeba z tym Sądem, że pozwana korzystała z nieruchomości powodów w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu bez tytułu prawnego. Powołując się na udzielone jej pozwolenie na rozbudowę obiektu, w skład którego wchodziły między innymi przedmiotowe kable, nie udowodniła jednak, że przysługuje jej uprawnienie skuteczne wobec każdoczesnego właściciela dobrej wiary to za małoW świetle zaprezentowanego przez Sąd Okręgowy poglądu judykatury, aprobowanego także rzez Sąd Apelacyjny, nawet istnienie dobrej wiary w chwili stawiania urządzeń przesyłowych nie oznacza po stronie przedsiębiorstwa przesyłowego odpowiadającego treści służebności przesyłu prawa do korzystania z nieruchomości wobec jej każdoczesnego właściciela. Mając świadomość braku takiego uprawnienia w odniesieniu do nieruchomości powodów i korzystając z niej w opisanym wyżej zakresie, pozwana pozostawała posiadaczem w złej wierze. Zatem była zobowiązana do uiszczenia odpowiedniego wynagrodzenia. Nie można zatem podzielić zawartych w apelacji zarzutów naruszenia § 1 oraz § 2 i w związku z doszło do przedawnienia roszczeniaPodobnie niezasadny jest zarzut naruszenia 1 § 1 Przepis ten reguluje terminy przedawnienia roszczeń z tytułu odpowiedzialności deliktowej i jako taki nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Powodowie dochodzili bowiem roszczenia rodzajowo innego -odszkodowania za bezumowne korzystanie z ich rzeczy. Tego właśnie roszczenia dotyczy apelacja. Zgodnie z niekwestionowanymi poglądami zarówno judykatury, jak i doktryny, odszkodowanie za bezumowne korzystanie nie ma charakteru świadczenia okresowego. Zatem termin jego przedawnienia, z braku przepisów szczególnych, wynosi 10 lat ( zdanie pierwsze). O wymagalności świadczenia najwcześniej zaś można mówić po upływie okresu, za jaki przysługuje. Ponieważ, jak już o tym była mowa, żądaniem pozwu objęto okres od 5 listopada 2003r. do 30 lipca 2015r., termin przedawnienia roszczenia został przerwany na skutek wniesienia pozwu, co miało miejsce 21 kwietnia 2009r. ( § 1 pkt 1 można także podzielić zarzutu pozwanej odnoszącego się do naruszenia oraz poprzez odstąpienie od zasądzenie na rzecz pozwanej kosztów procesu stosownie do wyniku sporu, który niewątpliwie pozwani przegrali jako ulegający w swoim roszczeniu niemal w całości. Zastosowanie jest wyrazem prawa sędziowskiego. Jego istota sprowadza się do możliwości rozstrzygnięcia określonej kwestii prawnej na podstawie swobodnej oceny sędziego, dokonanej z uwzględnieniem wszystkich okoliczności sprawy. Ponieważ tak wydane rozstrzygnięcia cechują się dużym stopniem uznaniowości (której nie należy utożsamiać z dowolnością), przyjmuje się, że ingerencja sądu odwoławczego może nastąpić jedynie w tych wypadkach, w których zastosowanie owego prawa było całkowicie pozbawione podstaw. Sytuacja tego rodzaju w sprawie nie wystąpiła. Okoliczności faktyczne, które Sąd Okręgowy wziął pod uwagę orzekając o kosztach procesu, mieszczą się w hipotezie Stąd żądanie zmiany tego rozstrzygnięcia nie było podanych wyżej przyczyn na mocy Sąd Apelacyjny oddalił apelację jako nie znajdującą usprawiedliwionych podstaw prawnych.
.
  • 5unc9tqbff.pages.dev/274
  • 5unc9tqbff.pages.dev/632
  • 5unc9tqbff.pages.dev/72
  • 5unc9tqbff.pages.dev/375
  • 5unc9tqbff.pages.dev/39
  • 5unc9tqbff.pages.dev/509
  • 5unc9tqbff.pages.dev/559
  • 5unc9tqbff.pages.dev/996
  • 5unc9tqbff.pages.dev/161
  • 5unc9tqbff.pages.dev/433
  • 5unc9tqbff.pages.dev/709
  • 5unc9tqbff.pages.dev/959
  • 5unc9tqbff.pages.dev/39
  • 5unc9tqbff.pages.dev/496
  • 5unc9tqbff.pages.dev/446
  • bezumowne korzystanie z nieruchomości wzór pisma